dwa w jednym

Pisząc pierwszą część materiału o nowej identyfikacji NBP pokazałem jej dość zawężony obraz. Tak to bywa czasem, że rzeczy oczywiste umykają gdzieś i wydaje się, że ich nie ma. Szukałem, nie znalazłem, a dzięki podpowiedzi Leszka Bielskiego już mam,bardzo dziękuję, na stronie NBP jest wszystko jak należy. Przypomniał mi się wierszyk o panu Hilarym, toż byłem na tej stronie NBP i… ślepota, nie zauważyłem tych linków do skróconej księgi i fotek poglądowych. Przyjrzyjmy się zatem tej identyfikacji, od razu zaznaczam trochę wybiórczo.

Zafrapowała mnie, ujęta w tej identyfikacji, kwestia godła państwowego. Jak widać na powyższej wizualizacji godła tam ani śladu. Godło pojawia się w jednak księdze znaku NBP, w Rozdziale I znak NBP, pkt 17 znak zestawiony z godłem (str. 18).

W komentarzu, pod poprzednim materiałem o nowej identyfikacji NBP, Lama zacytował fragment opisu znajdującego się na tej karcie:

„17. Znak zestawiony z godłem

Znak NBP może być zestawiony z godłem Rzeczypospolitej Polskiej.

W przypadku znaku w kolorze podstawowym – Rys. 1 należy stosować prawidłową, pełnokolorową wersję godła, zgodnie z Ustawą z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej (z późniejszymi zmianami).

W przypadku znaku w wariancie monochromatycznym – Rys. 3. należy stosować prawidłową, monochromatyczną wersję godła, zgodnie z Ustawą z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej (z późniejszymi zmianami)¹.

¹ Źródło godła: http://www.poland.gov.pl/„

Pozwoliłem sobie w tym cytacie wytłuścić dwa istotne elementy, do których warto się odnieść.

Sprawa pierwsza – akapit „Znak NBP może być zestawiony z godłem Rzeczypospolitej Polskiej.”. Przyznam, bez bicia, nie rozumiem tego zapisu, co Twórcy, przy wsparciu nadzoru artystycznego, w składzie:  Andrzej Heidrich, Andrzej Pągowski i Konstanty Przybora, chcieli przekazać, że białe jest białe bo białą farbą malowane? Toż oczywistością jest iż każdy znak firmowy może być zestawiony z herbem RP. Więcej, to nie z księgi znaku instytucji a księgi herbu RP powinna wynikać ta możność/dopuszczalność, całkowita lub ograniczona warunkowo. Pytanie po co?

Sprawa druga – „należy stosować prawidłową, monochromatyczną wersję godła, zgodnie z Ustawą …”. I tu przyznaję zastrzelili mnie, więc w te pędy próbowałem zweryfikować, znaleźć tę „prawidłową, monochromatyczną wersję godła”. Klops totalny. Nie istnieje bowiem, w tejże Ustawie o godle, żadna wersja monochromatyczna herbu Rzeczypospolitej! I nigdy nie istniała. Zatem odwoływanie się do Ustawy jest całkowicie nieprawdziwe i wprowadzające w błąd. Co łatwo sprawdzić na stronie Sejmu. Powiem więcej, wariant monochromatyczny herbu RP , w takim ujęciu jak zaprezentowane w księdze znaku NBP – skala szarości, nigdy nie powinien być stosowany. Prawidłowym odwzorowaniem herbu w tym wypadku jest wersja achromatyczna ze szrafowaniem, pisałem o tym w materiale Czego brakuje?, na stronie projektu Orli Dom:

„Wersja E jest w skali szarości, stosowana błędnie od czasu do czasu, niejako z automatu – opcja usuń kolor w Photoshopie. […] Wersja ta o tyle nie ma uzasadnienia, że istnieje od początku drukarstwa wypracowana technika stosowania dla każdej z barw heraldycznych (tynktury) przypisanego jej wzoru szrafury. Nie ma więc żadnej potrzeby stosowania wersji E, w skali szarości, mylącej co do koloru tarczy, mając do dyspozycji wersję  F z prawidłowym dla barw szrafunkiem, lub wersję ideogramową G.”

Ale takiej wersji oficjalnie też nie ma, w Ustawie jej nie znajdziecie.

I sprawa trzecia – o co właściwie chodzi na tej karcie? Prezentowane jest możliwe zestawienie herbu RP + znak NBP, lub godło Orła Białego + znak NBP. Tylko po co? Mamy dwa warianty :

a/ twórcy chcieli pokazać oczywistą oczywistość, cytując klasyka, że znaki można zestawić. Ok, ale to wiadomo wszystkim.

b/ twórcy wykoncypowali super znak złożony z herbu/godła + znak NBP. Tyle, że to dwa grzyby w barszcz. Bo jeśli miał powstać taki super znak, to trzeba wybrać tylko jedn z wariantów. Albo NBP ma prawo, jak inne instytucje państwa, posługiwać się zgodnie z Ustawą o godle tylko godłem Orzeł biały (bez tarczy) w wersji barwnej. Ba, tylko Ustawa mówi o posługiwaniu się godłem przez instytucje państwowe i tylko godłem, nie ma mowy o żadnym współistnieniu z innym znakiem instytucji, na dodatek godłem heraldycznym barwnym. Albo NBP nie jest zobligowana tą Ustawą i nie musi mieć godła, ale w takim razie tym bardziej nie musi mieć herbu RP. O co tu chodzi, dla jakich sytuacji właściwie to zaprojektowano? Tego niestety z dostępnego materiału nie da się wydedukować.

Przyjrzyjmy się jak te znaki zestawiono.

Odstęp między obu znakami wynosi 1/6 szerokości znaku NBP. Bardzo ciasno i po prostu nie ma czym oddychać. Aż się prosi by herb miał więcej przestrzeni wolnej. Niestety autorzy poszli na łatwiznę – jak po prawej stronie sygnetu jest 1/6, to i po lewej też. Dziwne to o tyle, że na stronie 5 tegoż księgi znaku mamy wyznaczone pole ochronne o szerokości 1/3 szerokości sygnetu NBP. Zatem odstęp, między herbem a znakiem NBP, jest o połowę za mały.

Czy jest wystarczający taki odstęp? Na pewno wygląda to lepiej, choć w swoim projekcie Orli Dom przyjąłem szerokość pola ochronnego (licząc od krawędzi herbu do krawędzi pola) jako minimalną 1/4 szerokości herbu. Co i tak daje większy odstęp między znakami, niż przyjęty w księdze.

A teraz warto postawić pytanie dlaczego wiążące ma być pole ochronne znaku NBP w takim zestawieniu? Prawidłowo odstęp powinno określać wyznaczone pole ochronne herbu RP, jako znaku ważniejszego, ale nie określa, bo go nikt nie wyznaczył w sensie oficjalnym i nigdzie czegoś takiego nie znajdziemy. Stąd biorą się właśnie pomysły wyznaczania  godłu państwowemu roli zależnej, od mniej ważnych znaków z wyznaczonym polem ochronnym.

Żródło:
Skrócona wersja Księgi identyfikacji wizualnej NBP

• Księga identyfikacji wizualnej NBP – wersja skrócona (PDF, 4,3 MB)
• Księga identyfikacji wizualnej NBP – przykładowe projekty

Wykonawca: INNO Projekt + NPD.